Wartość energetyczną spożywanych posiłków można kontrolować w stosunkowo prosty sposób – wystarczy co pewien czas zważyć się. Trudniej natomiast dostrzec związek między ilością witamin, mineralnych składników żywności czy też białka a samopoczuciem i zdrowiem. Dla stanu zdrowia, kondycji i odporności organizmu, te właśnie składniki mają decydujące znaczenie.
Orientacyjną klasyfikacja produktów żywnościowych:
Grupa produktów
1. Produkty zbożowe (mąka, kasze, pieczywo, makarony)
2. Mleko i produkty mleczne (oprócz masła)
3. Mięso, ryby, drób, dziczyzna, podroby
4. Jaja
5. Masło
6. Inne tłuszcze
7. Ziemniaki
8. Warzywa i owoce bogate w witaminę C (owoce dzikiej róży, jarząbu, rokitnika, porzeczki, żurawiny, truskawki, maliny, owoce cytrusowe, pomidory, papryka, jarmuż, warzywa kapustne, nać pietruszki i kopru)
9. Warzywa i owoce bogate w karoten — prowitaminę A (marchew, dynia, warzywa zielone, owoce jarząbu, rokitnika, moreli)
10. Inne warzywa i owoce (jabłka, gruszki, śliwki, rzodkiewki, buraki, cebula, ogórki)
11. Suche nasiona warzyw strączkowych (groch, fasola, soja, bób)
12. Cukier i słodycze
12 grup wyróżnionych według dominujących w nich składników. Zapotrzebowanie ilościowe na produkty z każdej z wymienionych wyżej grup określają tzw. zalecane dzienne racje pokarmowe opracowane w czterech wariantach ekonomicznych:
A – wystarczający niskokosztowny, B – wystarczający umiarkowanie kosztowny, C – pełnowartościowy średniokosztowny, D – pełnowartościowy kosztowny. Różnice między poszczególnymi poziomami można przykładowo scharakteryzować malejącym, wraz ze wzrostem poziomu ekonomicznego, spożyciem ziemniaków i produktów zbożowych, a zwiększającym się spożyciem produktów białkowych i owoców.