Rejestracja obciążenia treningowego

Indywidualizacja treningu

Na obecnym etapie wiedzy o treningu sportowym powszechnie wiadomo, że należy dążyć do tego, by celem treningu, ukierunkowanego na zwiększenie wybranych cech układu mięśniowego, były potrzeby (głównie „braki”) konkretnego sportowca, realizowane przez formę indywidualnego treningu.

W zakresie fizycznego przygotowania sportowca należy uwzględnić czynnik indywidualizacji treningu we wszystkich grupach szkoleniowych, choć w różnym stopniu (tabela 9.1). Włączenie tego czynnika w programy treningowe, które na I i II etapie praktycznie przeznaczone są dla całej grupy (drużyny), wymaga wnikliwej analizy konkretnej sytuacji szkoleniowej („braki” danego sportowca) i w trybie „na roboczo” wprowadzenia korekt w poszczególnych programach. W odniesieniu do grupy seniorów (kobiety i mężczyźni) na III etapie stosowania Systemu należy przewidzieć potrzebę opracowanie indywidualnych programów treningowych, uwzględniających nie tylko „słabe strony” danego sportowca, ale i np. w zespołowych grach sportowych jego funkcję w drużynie (tzw. pozycję na boisku).

Tabela 9.1. Zmiany głównych elementów Systemu na kolejnych etapach rozwoju sportowego dziewcząt i chłopców

ELEMENT

SYSTEMU

ETAP I GRUPA „KADET” 16-17 lat ETAP II GRUPA „JUNIOR” 18-19 lat ETAP III GRUPA „SENIOR” Powyżej 19 lat
Hasło wiodące (cel główny) Wszechstronne przygotowanie fizyczne Ukierunkowane przygotowanie fizyczne Specjalne przygotowanie fizyczne
Program

treningowy

Program .Kadet”

Przygotowanie do kompleksowego treningu cech układu mięśniowego, uwzględnionego w programie „Junior”

Program .Junior”

Kompleksowy trening cech układu mięśniowego, przygotowujący do udziału w zawodach głównych oraz do stosowania programu .Senior” w kolejnych latach treningu

Program „Senior”

Kompleksowy trening cech układu mięśniowego, zawierający klasyczne procedury treningowe, zapewniający dalsze systematyczne zwiększanie cech układu mięśniowego, przygotowujący do udziału w zawodach głównych

Cele

pośrednie

Przygotowawczy (do realizacji obciążenia treningowego specjalnego), profilaktyczny (zmniejszenie stopnia ryzyka odniesienia kontuzji) Przygotowawczy (jak na etapie I), progresywny (jak na etapie III), profilaktyczny (jak na etapie I) Progresywny (do osiągnięcia najwyższej dyspozycji fizycznej podczas głównych zawodów), profilaktyczny (jak na etapie I)
Akcenty

treningowe

Siła mięśni całego ciała (szczególnie: grzbietu, brzucha, stawu kolanowego), moc – własne ciało i małe obciążenie zewnętrzne, sprinty, rzuty piłką lekarską skoki, wytrzymałość siłowa, .baza tlenowa” (m.in. bieg ciągły systematycznie) Siła mięśniowa (szczególna uwaga: mięśnie grzbietu i stawu kolanowego) i moc mięśni całego ciała (własne ciało i średnie obciążenie zewnętrzne), skoczność, masa mięśniowa (tylko chłopcy), mniej „bazy tlenowej” (bieg ciągły tylko okresowo) Siła i moc mięśni całego ciała -przez etapy: lokalna wytrzymałość siłowa, masa mięśniowa (tylko mężczyźni), siła (nadal baczna uwaga na mięśnie stawu kolanowego), moc – głównie duże obciążenie zewnętrzne, „baza tlenowa” tylko okresowo
Czas

stosowania

treningów

W okresie przygotowawczym i startowym rocznego cyklu szkoleniowego W okresie przygotowawczym i startowym rocznego cyklu szkoleniowego W okresie przygotowawczym, startowym i przejściowym rocznego cyklu szkoleniowego
Liczba treningów w tygodniu i ich rodzaj Co najmniej 2: 1 trening siłowy + 1 „wszechstronny” Co najmniej 2 siłowe, okresowo 3 (np. podczas zgrupowania) lub 1 (np. w okresie startowym), Co najmniej 2 siłowe, okresowo 3 lub 1 – tak jak na II etapie
Przebieg treningów w cyklu rocznym Zmiana ćwiczeń oraz zmniejszanie liczby powtórzeń w serii w czasie od okresu przygotowawczego do startowego (od wytrzymałości siłowej do siły i mocy) w ramach programów treningowych „Kadet” Zmiana programów treningowych „Junior” na poszczególnych etapach w cyklu rocznym (lokalna wytrzymałość siłowa, masa mięśniowa – generalnie tylko chłopcy, siła i moc) Kompleksowe, ale etapowe zwiększanie cech układu mięśniowego wiodących w danej dyscyplinie z wykorzystaniem klasycznych ćwiczeń i metod, programy treningowe „Senior
Rodzaje

stosowanych

ćwiczeń

Izolowane segmentowe (tylko w odciążeniu), globalne (mięśnie całego ciała, z maksymalną dynamiką, ale tylko masa ciała, ewentualnie małe obciążenie zewnętrzne (np. rzuty piłkami lekarskimi) Izolowane, segmentowe, globalne (tylko średnie obciążenie, bez znacznego obciążenia osiowego kręgosłupa) Klasyczne ćwiczenia sity mięśniowej i mocy całego ciała z dużymi obciążeniami, izolowane – głównie na etapie lokalnej wytrzymałości siłowej, segmentowe, globalne
Tabela 9.1. cd.
ELEMENT

SYSTEMU

ETAP I GRUPA „KADET” 16-17 lat ETAP II GRUPA „JUNIOR” 18-19 lat ETAP Ili GRUPA „SENIOR” Powyżej 19 lat
Hasło wiodące (cel główny) Wszechstronne przygotowanie fizyczne Ukierunkowane przygotowanie fizyczne Specjalne przygotowanie fizyczne
Rejestracja

obciążenia

treningowego

Indywidualny zeszyt treningowy Indywidualny zeszyt treningowy Indywidualny zeszyt treningowy
Indywidualiza-cja

treningu

Generalnie tylko aspekt korektywny (wady postawy ciała) Częściowa – wyraźne „braki” w potencjale fizycznym Pełna, wyraźne „braki”, wymagania dyscypliny i uwzględnienie np. pozycji pełnionej w zespole
Kontrola skuteczności działania w Systemie Ocena postępów w zakresie rozwoju fizycznego: testy trenerskie siły, mocy, i sprawności ogólnej, zalecana kontrola laboratoryjna (2 razy w roku badania diagnostyczne ogólne), kontrola medyczna: stan układu ruchu, badania endokrynologiczne -dziewczęta Ocena rozwoju fizycznego: testy trenerskie siły, mocy i sprawności ukierunkowanej, zalecana kontrola laboratoryjna (2 razy w roku badania diagnostyczne ukierunkowane), kontrola medyczna: ocena zmian w układzie ruchu (kręgosłup, stawy kolanowe), badania endokrynologiczne – dziewczęta Ocena zmian w potencjale fizycznym: testy trenerskie siły, mocy i sprawności specjalnej, zalecana kontrola laboratoryjna (2-3 razy w roku badania diagnostyczne specjalne), kontrola medyczna: ocena zmian w układzie ruchu, badania endokrynologiczne – kobiety, okresowe monitorowanie reakcji organizmu na obciążenia treningowe i startowe
Współudział sportowca w realizacji Systemu Zaangażowanie, solidna, systematyczna praca, prowadzenie zeszytu treningowego Zaangażowanie, solidna, systematyczna praca, prowadzenie zeszytu treningowego, samodzielne wykonanie zadań wyznaczonych przez trenera (np. w zakresie sprawności ogólnej, gibkości) Zaangażowanie, solidna, systematyczna praca, prowadzenie zeszytu treningowego, stopniowe przechodzenie do samodzielnej pracy i odpowiedzialności w zakresie przygotowania fizycznego (forma treningu indywidualnego)