Podsumowanie – Problem kształcenia sportowego i edukacji młodzieży.
Problem kształcenia sportowego i edukacji młodzieży uzdolnionej sportowo był i jest ważnym i doniosłym problemem społecznym. Tak dla społeczeństw industrialnych, postmodernistycznych a także społeczeństw rozwijających się. Dlatego nowy etap rozwoju społeczeństwa polskiego wymusza pewnego rodzaju diagnozę i zmianę stanu funkcjonalno-organizacyjnego systemu sportu wyczynowego młodzieży. To w ramach tego systemu działają instytucje i organizacja, które łącznie tworzą a raczej powinny tworzyć warunki do rozwoju i pielęgnacji talentu młodzieży szkolnej. Co z tego faktu wynika dla rozwoju sportu wyczynowego utalentowanej młodzieży? W świetle zaprezentowanych wyników badań z 5 publicznych szkół mistrzostwa sportowego przeprowadzonych w kwietniu i maju 1997 roku stwierdzono, że młodzież uczęszczająca do tych szkół w połowie prezentuje średni poziom sportowy. Czy wyrosną z nich w przyszłości mistrzowie? Raczej nie! A 30% sportowców na 257 badanych zostało sklasyfikowanych bardzo wysoko. Ale to chyba zbyt mała ilość utalentowanych sportowców, sportowców z przyszłością, by móc formułować optymistyczne, plany, prognozy na przyszłość w rozwoju sportu wyczynowego.
W oparciu o zaprezentowane wyniki badań można stwierdzić, że ogólny poziom wiedzy i oceny badanych sportowców nt. sportu, sportowców i widowiska sportowego niewiele odbiegał od potocznego wyobrażenia obrazu sportu większości polskiej młodzieży. Postawy, które w tych badaniach zaprezentowali badani uczniowie-sportowcy nie przysłużyły się zbyt dobrze ich socjalizacji w sporcie. W zakresie ram sportowo-szkoleniowych, które odnosiły się do ich pobytu w szkołach mistrzostwa sportowego stwierdzono, że większość tej młodzieży ma dotychczasowy staż sportowych dłuższy niż 5 lat. A pomimo tego w określeniach trudności i zachęt do treningu ponad 18% badanych sportowców w swoich odpowiedziach podkreśla różne mankamenty bycia sportowcem. Choć 26% badanych uczniów była zadowolona z przebiegu swojej dotychczasowej kariery sportowej a 37% sportowców było tylko częściowo zadowolonych. To jednak suma tych różnych postaw badanych sportowców nie daje dobrego obrazu oczekiwań i aspiracji uczniów-sportowców SMS. Tym bardziej, że 1/4 badanych nie była zadowolona z pobytu w tych szkołach. Szereg elementów procesu treningowego, które poddaliśmy ocenie sportowców ukazała jak wiele w budowaniu atmosfery, wyniku sportowego, zdrowej rywalizacji sportowej można zaprzepaścić, gdy nie działa się zgodnie ze sztuką choć do takiego wniosku dochodzimy pośrednio przez ocenę przytoczonych w tekście elementów.
Dotychczasowe efekty kontroli pracy badanych szkół w świetle naszych badań i zgodnie z naszym przekonaniem nie dają nam pełnego i rzeczywistego obrazu jej osiągnięć sportowych i edukacyjnych. Czy dotychczasowa kontrola i statystyka nie są w stanie obnażyć jej braków? Oceny te nie odnoszą się tylko do badanych przez nas publicznych szkół mistrzostwa sportowego, których w Polsce działa znacznie więcej. Nie mniej jednak wymiar sportowych osiągnięć większości z nich pozostawia wiele do życzenia. Katalog życzeń i powinności w stosunku do całego systemu szkół mistrzostwa sportowego być może wynika z niedomagań organizacyjnych systemu tj. np. braku nadzoru merytorycznego i organizacyjnego nad selekcją młodzieży i pracą trenerów, które to funkcje kontrolne powinny sprawować wydziały szkoleń większości Związków Sportowych.