Hormony są substancjami wydzielanymi przez gruczoły układu wewnątrzwy-dzielniczego, a ich zadaniem jest wywarcie określonego wpływu w określonych tkankach ciała. To one kontrolują m.in. pociąg seksualny, nastroje, muskularność, cechy fizyczne, itp. Przez ostatnie lata naukowcy starali się wytłumaczyć ich wpływ na proces starzenia się organizmu, starali się manipulować nimi tak, aby uzyskać wydłużenie czasu życia, czasu aktywności, odwlec w czasie pojawienie się objawów spadku możliwości.
Oprócz skupiania się na hormonach promujących młodość i wydolność, warto jest również przyjrzeć się tym z drugiej strony, niszczącym ciało. Najważniejszym z nich jest kortyzol. Jego wpływ jest tak niszczący, że przyjęło się go określać mianem hormonu śmierci. Oto, co wie o nim nauka.
Kortyzol jest hormonem sterydowym wytwarzanym w nadnerczach pod wpływem wydzielanego przez przysadkę mózgową ACTH (hormon androkrotyko-tropowy). W nauce określa się go także jako 17-hydroksy korty-ko lub hydrokortyzon. Organizm wytwarza go z cholesterolu, a na proces jego produkcji ma wpływ kilka innych hormonów.
Kortyzol jest odpowiedzialny za rozkładanie pożywienia na potrzeby energetyczne, wpływa na system odpornościowy, na reakcję organizmu na stres, proces gojenia się uszkodzeń, przyspieszenie przepływu krwi jako reakcji na stres lub uraz. Kortyzon (kortyzol) jest stosowany w leczeniu stanów zapalnych stawów, gorączki siennej, astmy, pokrzywki, wilka, a także białaczki. O ile przy normalnych poziomach kortyzol służy ciału, to podwyższone mogą je po prostu zniszczyć.
Naukowcy oceniają, że kortyzol może:
• wywoływać zniszczenia tkanek
• przyśpieszać postępowanie osteoporozy
• powodować zwyżki ciśnienia krwi
• promować powstawanie nowotworów układy trawiennego
• prowadzić do otyłości, powstawania rozstępów
• zwielokrotniać objawy cukrzycowe
Badacze uważają, że podniesione poziomy kortyzolu poprze wpływ na podwzgórze mózgowe (część mózgu kontrolująca system hormonalny ciała) przyśpieszają procesy starzenia, niszczą tkanki, zaburzają procesy myślowe oraz metabolizm. Co gorsza, zaburzając pracę podwzgórza, kontrolującego także wytwarzanie kortyzolu, jego ilość w krwiobiegu może wyrwać się spod wszelkich ograniczeń. Zaburzenia ilości tego hormonu mogą być także wynikiem nowotworu nerek oraz wskazywać na istnienie schorzenia określanego mianem syndromu Cushinga lub choroby Cushinga (produkcja zbyt dużych ilości ACTH). Istnienie stanu podwyższonych poziomów kortyzolu objawia się m. in.: nieustannym zmęczeniem, bólem kości, występowaniem objawów choroby Alzheimera, bólami pleców i głowy, zbyt cienką, podatna na skaleczenia skórą, zahamowaniem miesiączek, wysypką, impotencją, zaburzeniami pracy nerek.
W normalnych warunkach poziom kortyzolu podnosi się we wczesnych godzinach porannych, osiąga szczyt późnym rankiem (około 8.00), by przez resztę dnia stopniowo opadać. Minimum osiąga późnym wieczorem oraz w pierwszych godzinach snu i utrzymuje je do rana. Mierzone w moczu i krwi poziomu kortyzolu u zdrowego człowieka wynoszą:
• we krwi (rano): 5-25 mikrogramów na decy-litr (ug/dl)
• we krwi (po południu): 3 -16 ug/dl
• w moczu: mniej niż 50 mikrogramów na próbkę 24-godzinną.